Ziemiański Dwór w Słupi

Ziemiański dwór w Słupi powstał w XVIII w. na niewielkim wzniesieniu. Na początku XX w. obiekt został rozbudowany. W okresie II wojny światowej dwór w Słupi był kolebką tajnego  nauczania na całą południową Polskę. Dwór przyjął wówczas pod swój dach grupę nauczycieli, zagrożonych aresztowaniem, którzy pod przewodnictwem Romana Czerneckiego, profesora gimnazjalnego z Kielc, zorganizowali tajne nauczanie dla mieszkańców wsi i okolicy. Wówczas właścicielem Słupi była rodzina Byszewskich, której administratorem był kapitan rezerwy, były poseł na Sejm, Marian Rudziński. Tajne nauczanie odbywało się na szczeblu gimnazjalnym i licealnym, później  powstała jedyna w części południowej Polski filia Tajnego Uniwersytetu Jagiellońskiego z wydziałami: prawa, filozofii, polonistyki, rolnictwa, medycyny. Pod koniec wojny w słupskim dworze przebywał krótko Wincenty Witos – ukrywany przed planowanym przerzutem do Anglii.

Dzwonnica z zespołu kościoła pw. Św. Trójcy

Powstała około I połowy XIX w. równolegle z rozwojem założenia zespołu kościoła Świętej Trójcy. Tuż obok kościoła pw. Świętej Trójcy stoi murowana dzwonnica z I poł. XIX wieku. Założona na rzucie kwadratu, dwupiętrowa, tynkowana na biało, zwieńczona krzyżem na dachu czterospadowym, namiotowym o lekko ugiętej linii połaci dachowych. Do dzwonnicy od strony zachodniej  przylega ogrodzenie zespołu starego cmentarza parafialnego. Elewacje identyczne, dwukondygnacyjne, dzielone wąskim gzymsem, w części górnej okna prostokątne wieńczone łukiem, w części dolnej małe, prostokątne. Wejście do dzwonnicy od strony wschodniej. Dzwonnica posiadająca dwa dzwony: nmniejszym dzwonie widnieje inskrypcja : „Michał Ottman Civis Cracoviensis fecie me anno domini 1598”.  Dzwon w stylu gotyckim z XV w.  i późnorenesansowy, odlany przez Michała Ottmanusa z Krakowa.

Park z zespołu dworsko-parkowego Raszków

Stary park z XVIII/XIX wieku ze starodrzewem m.in. z sędziwymi lipami, jesionami i sosnami. Pośród nich widać ziemne kopce. Według legendy są to szańce z czasów powstania kościuszkowskiego. Zespół parkowy obejmuje obszar 4,43 ha, położony w spokojnej, zacisznej wsi zachowane do obecnej chwili grube stare graby oraz grabowe nasadzenia alejowe, sosna czarna, okazałe lipy, klony i jesiony, aleje kasztanowe, wiązy, brzozy, dęby, topole, jawory. Od bramy wjazdowej w kierunku zabudowań gospodarczych prowadzi aleja kasztanowa.  Ogółem drzew około 500 sztuk. Park w Raszkowie  jest pięknym skupiskiem  skomponowanej zieleni w krajobrazie  wsi, rozciąga się z niego wspaniały widok na lasy, łąki. Stanowi bezpośrednie otoczenie dworu, zaznaczone są jeszcze dość wyraźnie podjazdy aleją jesionową i dalej kasztanową. Do dworu prowadzą dwie drogi :od południa przez folwark i od północy, natomiast od drogi do Sprowy wiedzie aleja jesionowa Większość drzew w parku ma ponad 70 lat. Można podziwiać dęby szypułkowe o obwodzie ponad 3 m. Znaczne wartości zabytkowe wynikające z historii i zachowanej zieleni komponowanej w postaci starodrzewu; artystyczne – związane z celowym komponowaniem założenia parkowego oraz jego relacji z otoczeniem, historyczne i naukowe – w kontekście historii regionu, przedmiotu badań założeń parkowych ; reprezentacyjne dla regionu lub miejscowości, wartości rekreacyjne i turystyczne.

Dwór Raszków

W latach 1775 – 1834 właścicielem dworu w Raszkowie był Stanisław Kostka Wielogłowski, który przebudował istniejący dwór, przykrywając go istniejącym do dziś dachem mansardowym. Od południa i zachodu otoczony jest parkiem z licznym starodrzewem. Na jego terenie znajdują się szańce. Legenda mówi, że  są to szańce z powstania kościuszkowskiego. Do dworu prowadzą dwie drogi: od południa przez folwark i od północy, a od drogi do Sprowy wiedzie aleja jesionowa. W otoczeniu dworu znajdowały się: oficyna, kuchnia dworska, stodoły i niszczejące stajnie i owczarnia. Była też cembrowana studnia i browar, a we wsi znajdował się zajazd i kuźnia. Około lat 50 – tych XIX stulecia miał miejsce pożar dworu, ale już w 1860 r. został wyremontowany  i przebudowany za sprawą Leopolda Blaskiego, właściciela Raszkowa. W 1893 roku na publicznej licytacji majątek nabył Julian Sikorski. Trzy lata później po ojcu przejął go syn Antoni. Dwór uległ ponownym przebudowom i wymieniono piece. Dwór zachował się do dziś, choć w czasach PRL-u nie miał dobrego gospodarza. Rolnicza spółdzielnia produkcyjna, która przejęła dworski majątek, dewastowała budynek. W 1986 r. właścicielem dworu została gmina Słupia, a obecnie jest w prywatnych rękach. Dwór na obszernej zielonej działce, w znacznym oddaleniu od zabudowań gospodarczych, budynek ustawiony kalenicowo względem drogi, wolnostojący. Dwór parterowy z piętrową częścią centralną przykrytą tympanonem, murowany, wzniesiony na planie prostokąta, pokryty dachem mansardowym, dach stromy, dwuspadowy. Wejście w elewacji południowej, z rzędem identycznych symetrycznych okien.Znaczne wartości zabytkowe wynikające z dobrze zachowanej substancji budowlanej i autentyzmu; artystyczne – wynikające  z programu architektonicznego, wartości estetycznych i oddziaływania emocjonalnego; historyczne – wynikające z roli w historii regionu, upamiętnieniu życia rodzin ziemiańskich w regionie, dziedziców zarządzających dworem.

Kościół w Obiechowie

Obecny kościół parafialny pw. Nawiedzenia NMP w Obiechowie wzniesiony w 1763 r. reprezentuje styl baroku. Jego fundatorką była Katarzyna z Dębskich Mieroszewska, dziedziczka Obiechowa. Jednonawową świątynię o konstrukcji zrębowej wzniesiono z drzewa modrzewiowego. Kościół był odnawiany i konsekrowany w 1890 r. przez bpa Tomasza Kulińskiego. Na przełomie XVI i XVII w. parafia została przejęta przez innowierców.

W ołtarzu głównym w stylu rokoko znajduje się obraz Matki Bożej Szkaplerznej z Dzieciątkiem w srebrnych sukienkach. W ołtarzu złożono relikwie św. Wincentego i św. Agnieszki. Po lewej – obraz Matki Bożej Kodeńskiej, a po prawej – obraz św. Antoniego. Wnętrze kościoła zdobią figury świętych wykonane w drewnie i współczesna polichromia z 1971 r. W kaplicy św. Stanisława – ołtarz św. Izydora. Ozdobą kaplicy jest stylizowany orientalnie portal.

Na dachu kościoła – wieża z dwoma zabytkowymi dzwonami – XV-wiecznym z medalionem Matki Bożej oraz datowanym na 1625 r. – z motywem Zwiastowania i Ukrzyżowania. Kościół otacza mur, w którym znajdują się stacje drogi krzyżowej.

Kościół pw.  Świętej Trójcy w Słupi

Kościół pw. Trójcy Świętej – rzymskokatolicki kościół parafialny należący do dekanatu sędziszowskiego diecezji kieleckiej. W 1325 r. Marcin pleban ze Słupi opłacił świętopietrze – to pierwsza wzmianka o parafii. W poł. XV w. Słupia, zgodnie z relacją Długosza, posiadała drewniany kościół. W 1595 r. ówczesny dziedzic przeszedł na arianizm – kościół zmieniono na zbór. Inwentarz z 1714 r. wskazuje „kościół drewniany krzyżowy pod tytułem św. Wawrzyńca Męczennika, niepokonsekrowany”. Obecna murowana świątynia ufundowana została przez Antoniego Michałowskiego, podkomorzego krakowskiego. Początki jej budowy to rok 1778, zakończenie 1807 r. Budowla została uposażona dzięki hojności wdowy po fundatorze, następnie została częściowo obrabowana i zniszczona w 1794 roku, tuż po przegranej bitwie Tadeusza  Kościuszki pod Szczekocinami. Odbudowany do 1807 r, konsekrowany 20 sierpnia1884 r. przez biskupa Tomasza Kulińskiego. Kościół murowany, na planie krzyża, jednonawowy (dwuprzęsłowa nawa) z węższym, jednoprzęsłowym prezbiterium zakończonym półkoliście. Ramiona krzyża tworzą dobudowane po obu stronach prezbiterium dobudówki z zakrystią i klatką schodową na loże kolatorskie na piętrze. Kościół nakryty dwuspadowym dachem, przechodzącym nad prezbiterium i półkopułą nad absydą. Fasad w typie parawanowym, jednokondygnacyjna, zwieńczona attyką z uskokowym szczytem. Fronton kościoła zdobią cztery pilastry, a rzeźba z niszy nad drzwiami wyobraża świętego Michała Archanioła zwyciężającego ducha ciemności. We wnętrzu cenne wyposażenie i pamiątkowe płyty nagrobne z XVIII/XIX w.