Rożnica

Rożnica

Rożnica położona jest około 4 km na wschód od Słupi, od południowego – zachodu graniczy z Sosnowcem (gm. Sędziszów). Wieś należy do parafii św. Piotra i Pawła w Sędziszowie. Pierwsze wzmianki historyczne  o tej miejscowości pochodzą z wieku XIV, kiedy to  Rożnica była własnością syna wojewody sandomierskiego Mściwoja z Krzelowa, Mściwoja Z Kwiliny i Rożnicy herbu Lis. W pierwszej połowie XIX wieku była tu gorzelnia, a majątek posiadał folwarki: Modlin (Podczarne) i Nową Wieś. Przez następne lata Rożnica była w rękach różnych właścicieli. Ostatnim z dziedziców był Antoni Badeni. Na cmentarzu kościelnym  w Sędziszowie znajduje się jego nagrobek (zm. 1928r.) i jego żony, Petroneli z Kiełczewskich (zm.1933r.). Majątek został rozparcelowany już podczas I wojny światowej. Pałac w Rożnicy powstał na wzór renesansowych włoskich willi w 1900r., przy którym w latach 20-tych wzniesiono oficyny utrzymane w „stylu dworkowym”. Wybudowany jest na łagodnym wzniesieniu. Front budynku zwrócony jest na stronę południową. Po dziesięciu stopniach wchodzi się na taras, a nad tarasem jest balkon, wsparty na czterech kolumnach. Pałac liczy 43 pomieszczenia. W zachowanej gdzieś w starociach notatce niewiadomego pochodzenia można przeczytać „… piętrowy, z dachem łamanym w styl francuski, kryty gontem, z kaplicą, salą balową, z trzema tarasami. Na dole piękny hol sześcioboczny, z każdej ściany drzwi do jadalni, salonów, gabinetu i kancelarii. Piękne stiuki, kosztowne tapety, marmurowe kominki i posadzki z różnokolorowego drewna. W tym stanie budynek był jeszcze roku 1906”.            Pałac otoczony jest starym parkiem. Rosło tam dużo pięknych okazów drzew, ale podczas II wojny światowej część z nich zostało wyciętych przez Niemców, który jest wpisany w rejestr zabytków.

W latach międzywojennych mieściła się w pałacu dwuletnia szkoła rolnicza. Praktykę rolniczą młodzież odbywała w tzw. resztówce, pozostałej po parcelacji dóbr ziemskich.  Rożnica w tym czasie stała się ośrodkiem postępu i kultury rolniczej.

Podczas II wojny światowej pałac rożnicki był pod administracją niemiecką.W okresie powojennym w pałacu mieściła się ponownie szkoła rolnicza z internatem, a w 1953r. za sprawą wybitnego pedagoga i działacza  kulturalno-oświatowego Waldemara Babinicza, przybyłego z pobliskich Pawłowic, powstało liceum kulturalno-oświatowe.

W kwietniu 1958r. nastąpiło oficjalne reaktywowanie Uniwersytetu Ludowego w Rożnicy. I od tego momentu rozpoczął się najciekawszy okres w historii UL Ziemi Kieleckiej im. Stefana Żeromskiego. Częstymi gośćmi UL byli znakomici literaci, artyści i naukowcy. Pałac rożnicki gościł w swoich progach m.in. Juliana Przybosia, Władysława Broniewskiego, Stanisława Wygodzkiego, Igora Newerlego, Ernesta Brylla i wielu innych.

Wspomnienie o Waldemarze Babiniczu, pedagogu, pisarzu, publicyście oraz o atmosferze Uniwersytetów Ludowych w Pawłowicach i Rożnicy zebrano w wydanej w 1996r. książce „Waldemar Babinicz- życie jak drogowskaz”. Wielu spośród autorów rozdziałów tej książki mieszka do dziś w okolicach Rożnicy, wielu – dawno stąd wyjechało, ale pamiętają o swoim nauczycielu. Wielu wychowanków rożnickiego uniwersytetu wyszło w świat, na studia, ale właśnie tutaj po raz pierwszy zetknęło się z szeroko rozumianą kulturą i sztuką.

Waldemar Babinicz wraz z rodziną opuścił Rożnicę w 1968r., a właściwie został z tej placówki usunięty.Przygotowywał bowiem wszechstronnie wykształconych ludzi kultury, a miał wychowywać tylko działaczy młodzieżowych.

W latach 70-tych w pałacu zorganizowano koszary wojskowe dla żołnierzy, uczestniczących w ostatniej wielkiej budowie PRL-u Linii Hutniczo-Siarkowej „LHS”.

W 1985r. obiekt przekazano gminie.

Pałac tętniący śmiechem młodych ludzi, stał opustoszały i zniszczony. W 2000r. gmina sprzedała prywatnemu nabywcy z nadzieją , że ten przywróci obiektowi dawną świetność.

Rożnicę zamieszkuje 539 osób w 214 domach.

 

Sołtys: Lucjan Ciosek

Radna: Aneta Sobczyk 

Radna: Zofia Kubicka

 

 


Skip to content